Met de summiere informatie die er was om de plekken in London te vinden waar Joe zou zijn geweest, zat er niet veel anders op dan toch de sprong in het ongewisse te wagen. De vrienden bij wie ik logeer kunnen al snel een adres corrigeren, waardoor twee locaties plots vlakbij elkaar blijken te zijn.

Russel Square, W.C. London

De adressen in het centrum zorgden eerst voor verwarring: er is een Belgrove House in Belgrove street maar dat is vlak voor King’s Cross Station. Het is een voormalig Postgebouw, niet direct een plek om te wonen. Dan maar tien minuten te voet richting Russel Square, waar Woburn place en Montague street op uitkomen.

Woburn place, vroeger een plein nu een straat, heeft geen nr 53 meer. De gebouwen dateren van na WO1. De nummering is wel aangehouden: geen even en oneven kant, maar doorlopende nummers langs de ene en dan aan de overkant verder optellend. Het dichtste dat ik bij een nummer 53 kom is een… Chinees Restaurant. Ik spring toch even binnen in Russel Court Building aan de overkant: een chique appartementsgebouw met een conciërge. Een vriendelijke bewoner belt direct zijn vrouw, een historica, die me de raad geeft naar de ‘Camden Local Studies Archive’ te gaan.

Woburn Place

Ik kruis Russel Square door het dik bevolkt park Montague street in. Het huis had een naam, in die tijd was dat waarschijnlijk belangrijker dan een huisnummer, dus ik tuur alle gevels af naar opschriften. Naast het majestueuze ‘the Montague on the Gardens’ hotel is zowat elk huis hier een hotel geworden. Maar geen enkele conciërge kan me wijzer maken over Belgrove house. Ik krijg wel nog de geschiedenis van ‘the Montague…’ mee, leesvoer voor op de bus.

’s Anderendaags, boven de bibliotheek duik ik de leeszaal van de ‘Camden Local Studies Archive’ in. Er zijn geen concrete oplossingen om de huizen te kunnen pinnen. Wel vind ik er een boekje met de geschiedenis van Bloomsbury, de wijk rond Russel Square. Het is net in die tijd dat de Bloomsbury Group tijd furore maakte. Joe’s zussen woonden dus in een wijk waar de Engelse kunst en literatuur floreerde en het victoriaanse tijdperk afschudde. Maar als ik het boekje mag geloven, was het niet de ‘posh’ area die het nu is, eerder een wijk van goedkope ‘guesthouses’ en verarmde adel. Via de schrijvers van het boek hoop ik nog wat dieper te kunnen graven.

The Grange

The Grange, Northaw 

Potters’ Bar ligt net buiten de grote ring, de M25 rond London, een goed uur onderweg met de trein. ‘The Grange’, de bushalte is genoemd naar het huis. Ik krijg van de buschauffeur een ‘free ride’ (Too short a trip to pay for, lad, take a seat!). Dit is het adres dat Molly opgaf in het krantenbericht, begin februari 1915. The Grange is een bescheiden maar mooi landhuis, omgeven door een grote tuin, met een cottage er tegen gebouwd. Het voormalig kloostergebouw moet van de familie zijn waarvoor zij werkt; zijn ze de grote stad ontvlucht? De Duitsers zijn er op 24 december in geslaagd Dover met vliegtuigen te bombarderen, later volgden er nog landinwaarts. Ik bel aan, maar behalve de tuinman is er niemand. Hij laat me doen en ik laat een briefje achter in de bus. Hopen op een bericht van de eigenaars.

 

120 Belgrave road

In de wijk Victoria ga ik op zoek naar het huis waar Rosa Van Can verbleef. De buurt is zowaar nog chiquer dan Bloomsbury. Belgrave road is een aaneenschakeling van identieke huizen met statige entrees die enkel de upper middle class zich kan veroorloven. Nr. 120 is nu opgedeeld in appartementen. Op de 6 bellen geen enkele naam: als je hier niemand kent moet je hier blijkbaar ook niet aanbellen. Als ik iets verderop een beeld wil maken zie ik een bejaarde man het huis verlaten. Hij komt mijn richting uit dus spreek ik hem aan, ‘of hij iets weet over de geschiedenis van het gebouw of vorige eigenaars?’ We raken aan de praat: Jim Curran is (of was?) chairman van de Irish Civil Rights Association… Toch een vreemd toeval dat uitgerekend hier een Iers nationalist woont die waarschijnlijk de troubles en het lange vredesproces van dichtbij heeft meegemaakt. En dat ik die tegen het lijf moet lopen… Als het op geschiedenis aankomt begint hij me uitgebreid te vertellen over de Gaelic Society en de Ieren in Brussel ten tijde van WO2. ‘But my knowledge doesn’t stretch much further son, I advise you to check the Census and the Electors list at the archives’. Hij moet er vandoor, op naar een colloquium.

Belgrave Road